Vandaag werd er in de commissie Bedrijfsleven een resolutie van CD&V-Kamerlid Griet Smaers goedgekeurd. In haar resolutie roept ze de regering op om werk te maken van re-integratietrajecten voor zelfstandigen, gezondheidsbudgetten en de uitwerking van een preventief luik in het sociaal statuut. “Dit is werkelijk vernieuwend. Ik ben zeer tevreden dat we na twee jaar van overleg en adviezen inwinnen als meerderheid eindelijk deze stap zetten.”, aldus Smaers. Ondernemerschap zit in de lift. Eind 2017 waren er in ons land 1.086.805 zelfstandigen. Dat zijn er 2,8 % meer dan in 2016. Op zich is dat een hoopvolle evolutie die we alleen maar kunnen toejuichen. Toch is er ook minder positief nieuws. “Zo steeg het aantal langdurige arbeidsongeschikte zelfstandigen sinds 2012 met maar liefst 18,35 %. De afgelopen vijf jaar steeg het aantal langdurige arbeidsongeschikte zelfstandigen (langer dan 1 jaar arbeidsongeschikt) van 20.911 in 2012 naar 24.749 in 2017 (31.12.2017) personen. Hoog tijd dus dat een zorgvuldig preventie- en re-integratiebeleid voor zelfstandigen wordt uitgewerkt.”, voegt de Antwerpse CD&V-politica toe.
Wanneer we een blik werpen op de cijfers van invaliditeit – dan ben je langer dan een jaar arbeidsongeschikt – merken we een stijgende trend op. In 2012 zaten 20.911 zelfstandigen in de invaliditeit. In 2017 was hun aantal reeds gestegen tot 24.749. Hun aantal stijgt jaarlijks gemiddeld met 3,8 %. De gemiddelde duur van de invaliditeit blijft de afgelopen vijf jaar ongeveer stabiel rond de zes jaar. Smaers licht de cijfers toe: “De oorzaken achter deze cijfers zijn grotendeels tweeledig. Met stip op 1 staan nog steeds musculoskeletale (spier- en wervel-) aandoeningen, zeg maar ernstige fysieke ongemakken. De laatste jaren neemt echter ook het aantal psychische problemen onder zelfstandigen toe, een trend die ook geregeld wordt vastgesteld bij werknemers. Dit is een onrustwekkende evolutie. Mijn resolutie legt de regering dan ook op om actie te ondernemen op vlak van preventie en re-integratie bij arbeidsongeschiktheid.”.
Gezondheidsbudget
Smaers vindt dat er meer moet gedaan worden op vlak van preventie en welzijn. “Veel zelfstandigen wachten nog te lang om hulp te zoeken. Preventie en welzijn op het werk zijn meer dan ooit cruciaal.”, aldus Smaers. Zelfstandigen missen vandaag vaak de uitgebreide preventiestructuren waar werknemers wel een beroep op kunnen doen. Daarom legt Smaers aan de regering op om vanuit het sociaal statuut van zelfstandigen een luik te voorzien voor preventie en daarin maatregelen te nemen. Eén van de maatregelen is het gezondheidsbudget. “Dankzij dit gezondheidsbudget kan men tijdens de loopbaan een beroep doen op gespecialiseerde hulp. Problemen als werkdruk of emotionele belasting die mogelijks leiden tot psychische aandoeningen kunnen dan op gepaste wijze aangepakt worden vooraleer de situatie escaleert.”, licht de Antwerpse volksvertegenwoordiger toe. De zelfstandige in kwestie kiest zelf op wie men beroep doet, bijvoorbeeld een therapeut.
Wederzijdse steun en kennisdeling
Smaers roept in haar resolutie tevens op om initiatieven te ondersteunen waarbij zelfstandigen elkaar onderling bijstaan om vaak voorkomende problemen zoals burn-outs aan te pakken. In dit verband kan verwezen worden naar het voorbeeld van de co-artsen, waarbij een groep huisartsen wordt samengesteld en opgeleid die voor hun collega’s een lokaal aanspreekpunt kunnen zijn. “Zelfstandigen stellen zichzelf voortdurend vragen over een betere werkorganisatie en omgang met personeel en klanten. Door hierover met elkaar te kunnen praten, weten zelfstandigen van elkaar dat ze niet alleen
staan met hun bekommernissen, en dat er een collega klaarstaat die hun situatie herkent en steun kan
bieden”, weet de CD&V-politica.
Re-integratietrajecten
Tenslotte dienen er ook initiatieven genomen te worden om ook voor zelfstandigen reintegratietrajecten
in te voeren. Smaers: “Zelfstandigen moeten de mogelijkheid krijgen om deeltijds
hun zaak terug op te nemen of om zich te kunnen heroriënteren naar een ander statuut met het oog
op een andere job. Werknemers die arbeidsongeschikt zijn beschikken momenteel wel al over deze
mogelijkheid.”.
Met deze goedgekeurde resolutie roept het parlementslid de regering op om werk te maken van
preventie en welzijn voor zelfstandigen. “Voor werknemers is het meestal al niet evident om langdurig
afwezig te zijn van het werk, laat staan voor zelfstandigen. De continuïteit komt in het gevaar en vaak
worden zelfstandigen geconfronteerd met financiële moeilijkheden.”, legt Smaers uit. “Verder stijgt het
armoederisico naar gelang de arbeidsongeschiktheid langer duurt. Om dit te voorkomen, kan een
preventief luik binnen het sociaal statuut een deel van de oplossing zijn. Door de nodige ondersteuning
te bieden kunnen toenemende ziekteaandoeningen, zoals burn-out en andere mentale aandoeningen
voorkomen worden.”, besluit het parlementslid.
