De spijbelende jongeren hebben 100 % gelijk om de politiek én oudere generaties op te roepen voor de klimaatactie. Onze overheid kan en moet inderdaad meer doen om het tij echt te keren. Burgers, jongeren en ouderen, bedrijven en gezinnen moeten ondersteund worden om duurzamer te leven, wonen, ondernemen, verplaatsen, …. Elke individuele actie start bij onszelf. Maar een overheid kan een duwtje in de rug geven door in te zetten op gedragsveranderingen die de shift naar een kleinere ecologische voetafdruk makkelijker maken.
Drie jaar geleden werkte de regering onder impuls van CD&V de taks shift uit. Nadien riep ik de regering al op om in te zetten op een tweede, duurzame taks shift. Onze lasten op arbeid moeten verder omlaag. Werken moet nog meer lonend worden en meer mensen moeten goesting hebben om (langer) te werken. Maar, om een dynamische en goede welvaartsstaat te kunnen behouden, kunnen we niet zomaar al die belastingen opheffen. Het gaat immers om een shift. We hebben middelen nodig voor duurzame investeringen in scholen, windmolenparken, fietspaden en noem maar op … Deze verschuiving van lasten kunnen we wel zo doorvoeren opdat ze een dubbele motor wordt voor duurzame investeringen en duurzamer gedrag.
In dat verband moet vandaag de afbraak en heropbouw van woningen goedkoper via een verlaging van de btw. Het huidige gebouwenpark is namelijk verantwoordelijk voor 35 % van de CO2-uitstoot en vandaag zijn er zo’n 1,7 miljoen huizen in slechte staat en helemaal niet in orde met de huidige energienormen. We hebben op dit vlak dus een serieuze inhaalbeweging nodig. Daarnaast moeten we ervoor durven pleiten dat vervuilende producten en consumptie hoger worden getaxeerd. Uiteraard moet dit gepaard gaan met sociale correcties via de sociale uitgaven voor mensen die het moeilijk hebben.
Verder moeten we de btw op investeringen van overheden in fietspaden, duurzame gebouwen en andere infrastructuur verlagen. Tegelijk moeten we de investeringsaftrek voor bedrijven verhogen voor investeringen in duurzame productieprocessen en de bestaande aftrek voor klassieke en oude processen en technieken verlagen.
Tot slot moeten we het (gunst)regime voor de bedrijfswagen verder onder handen nemen. Dit regime zou op middellange termijn enkel nog maar mogen bestaan voor duurzame en elektrische wagens voor werknemers die hun wagen echt nodig hebben voor werk gerelateerde verplaatsingen. Op termijn moet dit uitdoven en plaats maken voor een algemeen en allesomvattend mobiliteitsbudget dat voor iedereen beschikbaar is, met of zonder bedrijfswagen.
Laat ons geen tijd verliezen en op alle niveaus actie nemen. Een duurzame taks shift zal in ieder geval een belangrijke stap zijn in de ondersteuning van een positieve gedragsverandering van ons allemaal.
